Verhalen van Veteranen
In de jaren na de Tweede Wereldoorlog, tussen 1946 en 1950 werden zo’n 200.000 Nederlandse
Militairen naar Nederlands-Indië gestuurd om de voormalige kolonie weer in Nederlandse
handen te krijgen. Tijdens de oorlog hadden Indonesische Nationalisten, onder leiding
van Soekarno en Hatta, er het nationalisme gepropagandeerd waardoor Indonesië haar
vrijheid wilde bevechten. Door het ontbreken van Nederlands gezag lukte dat snel
en Nederland stuurde schepen vol troepen om het gezag te herstellen. In eerste instantie
waren dat vrijwilligers en beroepsmilitairen, in tweede instantie moesten ook dienstplichtigen
er aan geloven.
Zo kwam het dat Nederlandse jongens van net twintig jaar oud voor
een periode van drie jaar naar “Indië” werden gestuurd. Ruim 5.000 van hen sneuvelden
door ziekte, ongelukken of gevechten en vaak kleurde het hun leven voor altijd.
Onder hen ook een aantal Harderwijkers waarvan u hier het verhaal leest.
|
Harderwijkers die in Indië hebben gediend
|
|
• Chris Bakker (1926-2019)
• Ab Beuving (1939)
• Evert Brandsen (1927-2021)
• Piet Dijkstra (1924-2013)
• Jan Foppen (1927-2021)
• Frans Haket (1925-2014)
• Henk Knegterink (1927-2012)
• Frits Kool (1927)
• Herman Schaddenhorst (1925)
• Herman Schuuring (1927-2020)
• Dick Vervoorn (1927)
|
• Beeldmateriaal op You Tube over de K.N.I.L.
• Troepentransport naar Nederlands - Indië
• Scheepspraet
• Zomaar ergens in 1947…
• Een veteraan praat over een veteraan
|
Afscheid van een veteraan
Hè soldaat, waar ben je nu gebleven?
vorig jaar stond je al vroeg paraat
We hoefden niet te wachten en dat doen we nu al even
en ‘t is nu al uren na de dageraad
Je grijze broek en blauwe blazer keurig geperst,
je schoenen glimmend strak gepoetst
Niemand die je vertellen hoefde hoe dat moet
je had het duizend keer gedaan en wist het zelf het best
Vorig jaar, was je als eerste man present
Het embleem op je baret blonk in de zon
De lintjes op je borst in felle kleuren
Links uit de flank, zoals je dat vroeger altijd kon
De echte strijd is dan wel lang geleden
Maar een soldaat blijft toch altijd soldaat
Je hebt in duizend nachten telkens weer je strijd gestreden
En dat is zoals het bij velen van ons gaat
’s nachts kwamen soms de beelden weer terug
Van angstige avonturen in de tropen
Van onbestendige gevechten in de jungle
En dagenlang patrouille lopen
Vaak zag je dan de gezichten van je maten
Hoorde je de stemmen van weleer
Waren het kameraden, zijn ze teruggekomen?
Of was het je verbeelding toch maar weer?
Nooit heb je er veel over gesproken
Met weinigen heb je erover gepraat
Op dagen zoals deze, dan wou het wel eens komen
Dat je je toch een klein beetje liet gaan
Trots marcheerde je ieder jaar aan ’t hoofd van je KNIL-peloton
Het defilé op Veteranendag
De Lange Voorhout en de Kneuterdijk
In eerbied voor de vlag en voor de Prins
Een dag waarop je ook je maten weer eens zag
Je epauletten en Wings tonen een avontuurlijk leven
Missies in Nederlands-Indië, Korea, Nieuw-Guinea, Libanon,
en in dat laatste land daar was je zelfs al veteraan
Noemde men je kozend ‘Uncle Tom’
De wonden van de oorlog zijn genezen
De tijd heeft haar langdurig werk gedaan
Maar door alles wat de media vaak schreven
Vroeg je je wel eens af, ik heb het toch wel goed gedaan?
Ik begrijp het al, het was vorig jaar de laatste keer
een lege plek nu in ons midden
De laatste tonen van The last post zijn nu uitgeblust
Onze wapenbroeder komt niet meer
Hij is voor eeuwig afgezwaaid en heeft voor altijd rust
door Theo Bakker, (oud)Stadsdichter van Harderwijk
|
|
De verhalenmakers
|
 Nadat ik in 2003, als beroepsmilitair bij de Koninklijke Landmacht, de militaire
dienst heb verlaten ben ik als freelance journalist bij de Harderwijker Courant aan
de slag gegaan. Deze baan heb ik te danken gehad door een boek te schrijven over
de historie van mijn legeronderdeel de ‘Militaire Inlichtingen Dienst Compagnie’.
Na de militaire dienst geniet ik nu als veteraan van het leven. Jaarlijks rijd ik
mee in de Regionale Veteranentocht over de Veluwe, waarbij ik voluit geniet van de
ambiance.
Door de boekpresentatie van ‘Hoe de Indische Nederlanders naar Harderwijk
kwamen’ van Theo Bakker, werd ik me bewust van de redelijk grote Indische samenleving
in Harderwijk. Dat had ik nooit verwacht. Toen mij werd gevraagd om een steentje
bij te dragen aan de verslaggeving van hun wetenswaardigheden tijdens hun leven,
heb ik meteen ja gezegd.
Omdat mijn echtgenote de auto voor haar werk nodig heeft, rijdt Geeske Hollander
me naar de mensen buiten Harderwijk en dat betekent gezelligheid onder het rijden
en tijdens de interviews. Met Jan Foppen (veteraan) bezoek ik ook enkele oudere veteranen
om hun levensverhaal op te tekenen. Zijn bijdrage en aanwezigheid leveren een positieve
invloed op de gesprekken. Als Indië-veteraan kan hij zich bijzonder goed inleven
en begrip tonen voor de soms emotionele herinneringen tijdens deze gesprekken.
Lex Schuijl
|
